SZARE SZEREGI


HARCERSTWO         WIELCY TEGO OKRESU      POZOSTALE INFORMACJE
Ksiądz Jan Mauersberger
Harcmistrz Stanisław Broniewski





Harcmistrz Florian Marciniak

Florian Marciniak (kryptonimy: ,,Jerzy Nowak:”, ,,J. Krzemień”) to pierwszy naczelnik Szarych Szeregów. Urodził się 4 maja 1915 r. w Gorzycach. Z wykształcenia był prawnikiem (ukończył studia na Uniwersytecie Poznańskim).

Z harcerstwem był związany już od wczesnych lat dzieciństwa. Przewodniczył 21. Poznańskiej Drużynie Harcerskiej, należał do Akademickiego Kola Harcerskiego imienia H. Święcickiego w Poznaniu, kierował Wydziałem Młodzieży w Wielkopolskiej Komendzie Chorągwi Harcerzy. Przed wybuchem drugiej wojny światowej pełnił funkcję zastępcy komendanta Harcerskiej Szkoły Instruktorskiej w Górkach Wielkich.

To właśnie jemu Szare Szeregi zawdzięczają wprowadzenie zasady wychowania poprzez walkę, która stała się myślą przewodnią organizacji i wg której opracowywano wszystkie działania. Florian Marciniak był również twórcą programu ,,Dziś – Jutro – Pojutrze”, który miał przygotowywać młodzież do przeciwstawiania się okupantowi (,,Dziś”), walki w ogólnonarodowym powstaniu (,,Jutro”) i pracy w wolnej Polsce (,,Pojutrze”).

Dwa dni po swoich 28. urodzinach Florian Marciniak został aresztowany w Warszawie przez funkcjonariuszy gestapo. Po przesłuchaniach przewieziono go do Poznania. W czasie transportu próbował uciec, jednak jego plan nie przyniósł efektu. Starano się go odbić, co również nie zakończyło się sukcesem.

W lutym 1944 r. został przewieziony do obozu koncentracyjnego w Gross-Rosen, gdzie został zamordowany.

Ciekawostką jest to, że jego szwagrem był drugi naczelnik Szarych Szeregów, Stanisław Broniewski. Stało się tak na skutek ślubu Floriana Marciniaka z siostrą harcmistrza, Zofią Broniewską.



Harcmistrz Leon Marszałek

Leon Marszałek (pseudonim ,,Adam”; urodzony w 1912 r.) był trzecim i ostatnim już naczelnikiem Szarych Szeregów. W czasie II wojny światowej i okupacji niemieckiej był czynnym współorganizatorem pracy harcerzy. Po wojnie zajął się pracą naukową. W latach 1951-1969 r. był współtwórcą zespołu redakcyjnego i warsztatu edytorskiego encyklopedii i słowników (pracował wtedy dla Państwowego Wydawnictwa Naukowego). Na przełomie lat 1971-1981 r. piastował funkcję zastępcy dyrektora Biblioteki Narodowej, następnie zaś redaktora naczelnego ,,Editora”. Był autorem wielu prac z zakresu spółdzielczości i edytorstwa, m.in. ,,Edytorstwa publikacji naukowych”, wydanej w 1986 r. Zmarł w 1996 r.